در آیه آمده است: ﴿و لَقَد فَتَنّا سُلَیمانَ و اَلقَینا عَلی كُرسیهِ جَسَدًا ثُمَّ اَناب * قالَ رَبِّ اغفِر لی وهَب لی مُلكًا لا ینبَغی لاَحَدٍ مِن بَعدی اِنَّكَ اَنتَ الوَهّاب﴾[1]؛ و ما سلیمان را در مقام امتحان آوردیم و كالبدی بر تخت وی افكندیم. او باز به درگاه خدا توبه و انابه كرد و عرض كرد: پروردگارا! (به لطف و كرمت) از خطای من درگذر و مرا مُلك و سلطنتی ارزانی دار كه هیچ كس را پس از من سزاوار نباشد. در حقیقت، تویی كه تنها بسیار بخشنده‎ای.

مفسّران، در تفسیر این آیات، به اختلاف سخن رانده‎اند. یكی از آن‎ها بنا بر روایت امام صادق (علیه ‌السلام) این چنین است: حضرت سلیمان (علیه ‌السلام) در حالی كه جنّ و شیاطین را به خدمت گرفته بود، دارای فرزندی شد. جنّ و شیاطین به هم دیگر گفتند: اگر این فرزند به زندگی خود ادامه دهد، ما همان بلایی كه از پدرش كشیدیم (در خدمت به مملكت و لشكر و نظم و...) از او هم خواهیم كشید.

حضرت سلیمان (علیه ‌السلام) از این امر اطلاع یافت و از عاقبت آن اندیشه كرد و ترسی به خود راه داد (كه مبادا جنّ و شیاطین این فرزند را نابود كنند). پس از چندی جسد بی جان او را بر تخت مشاهده كرد. این میراندن فرزند از ناحیه خداوند، دلیل عتاب و سرزنش سلیمان بود. چرا او باید از شیاطین و جنّ بترسد؟![2]

بنابراین، حضرت سلیمان، تنها مرتكب ترك اولی شد كه با تضرّع و توبه به درگاه خدا بخشیده شد و ترك اولی، زیانی به مقام عصمت وارد نمی‎كند.

آیا درست است كه شخصی برای دیگری كه بیماری مزمن و دیرینه‎ای دارد، دعا كند و با توسّل به امامان معصوم (علیهم‌السلام) شفای او را بخواهد؟ یا اینكه از خدا سختی زندگی را طلب كند تا برخی مشكلات را فرا روی او قرار دهد و در نهایت در آخرت، اجر و پاداش بیشتری دریافت كند؟

هنگامی كه خداوند قلب بیمار شخصی یا یكی از دوستان او را با نیایش جذب نمود و دل با بال كشش غیبی، میل دعا یافت، معلوم می‎شود كه شفا رقم خورده است. حضرت ایوب (علیه‌السلام) وقتی با جدیت عرض كرد: ﴿اَنّی مسّنی الضّرّ و أنت أرحم الراحمین﴾[3]، معلوم شد كه خواسته او، مسبوق خواسته خدای سبحان بوده است، زیرا رجال الهی چونان ملائكه، بدون اذن سابق، قول یا فعلی ندارند: ﴿لایسبقونه بالقول﴾.[4]

اگر صاحبدلی پیام الهی را برای درخواست علاج بیماری كهن و مرض عتیق، در نهان‎خانه دل دریافت نمود، نباید دریغ كند. البته بیماری كه در منزل صبر به سر می‎برد، بی درنگ آن را تحمّل می‎كند و مریضی كه در مرحله رضا قرار دارد، از آن خشنود می‎شود و مبتلایی كه از حضور خویش فارغ، و از درد خود غافل است و در منزلت رفیع تفویض سیر می‎نماید، از خود طرحی ندارد، بلكه می‎پسندد آنچه جانان پسندد.

چون دعای پدر برای فرزند، طبق حدیث نبوی (صلی الله علیه و آله و سلم)، همسان دعای پیامبر برای امّت خود است: «دعاء الوالد لولده كدعاء النبی لاُمّتهِ»[5]، و كهن‎سالانی كه از عهد دیرین به تعلیم كتاب و حكمت اشتغال داشتند، به مثابه پدران علمی بلا واسطه یا مع الواسطه هستند، امید است دعای ما بدرقه سیر و سلوك علمی و عملی همه تقی السیره و نقی السریره‎ها باشد.

چنان كه می‎دانید، عمر سرمایه است، نه درآمد؛ از هزینه نمودن سرمایه جز در تحصیل دلمایه پرهیز شود:

به وقت صبح شود همچو روز معلومت *** كه با كه باخته‎ای عشق در شب دیجور

بر اساس اصل استوار ﴿قُل اللّه ثمّ ذرهم فی خوضهم یلعبون﴾[6]، در عین اشتغال به علم الدّراسة، از جاذبه علم الوراثة غفلت نشود؛ البته با فیض ربوبی و فوز قدسی:

در تو كجا رسد كسی، تا نرود به پای تو *** مرغ تو كی شود ولی، تا نَپَرد به بال تو

[1] ـ سوره ص، آیات 34 ـ 35.

[2] ـ تفسیر نور الثقلین، ج4، ص457.

[3]  ـ سوره انبیاء، آیه 83.

[4]  ـ سوره انبیاء، آیه 27.

[5]  ـ نهج الفصاحه، ج 1، ص 322.

[6]  ـ سوره انعام، آیه 91.